SOHBET ADABI NASIL OMALIDIR?

SOHBET ADABI NASIL OMALIDIR?

SOHBET ADABI

Sohbetin feyz ve bereketine nâil olabilmek için onun âdâb ve erkânına uymak gerektiğini ısrarla ifâde eder ve şöyle buyururdu...

SOHBETTEN İSTİFADE İÇİN ÂDÂBINA RİAYET EDİLMELİ

Sohbete vaktinde gelmek lâzımdır. Vaktinde gelmeyene kapı açılmaz. Böyle nizâma girmek gerekir ki, mânen terakkî edelim. Buna îtinâ etmeyen, âdet yerini bulsun diye gelir gider ama terakkî edemez.Sohbetten sonra, sohbetin verdiği o hâlle yine hiç dünya kelâmı konuşmadan, hattâ hâl-hatır dahî sormadan «es-Selâmü aleyküm» denir ve herkes işine gider. Sohbetlerden aldığımız hâli, öbür sohbete kadar muhâfaza eder ve terakkî ettirirsek istifâde etmiş oluruz. Sohbetlerden istifâde etmek istiyorsak, mutlakâ bu âdâba riâyet edeceğiz. Çok kimseler bu husûsa dikkat edemezler. Aldıkları feyz ve huzuru hemen kaybederler. Yani elleri boş dönmüş olurlar.

SOHBET MECLİSLERİNDE NE YAPMALIYIZ?

Bütün bu âdâba ilâveten, sohbete gelirken abdestli bulunmaya da gayret etmeli, iç ve dış temizliğe, kılık-kıyâfetin düzgün olmasına, oturup kalkarken ve konuşurken edep, hayâ, hürmet ve nezâketle hareket etmeye bilhassa dikkat edilmelidir.
Ayrıca sohbet meclislerinde lüzumsuz konuşma ve sorularla meşgul olmamalı, sohbetten istifâde etmeye çalışmalıdır. Sohbeti beklerken de daha çok zikir ve tefekkürle meşgul olup mâlâyânî konuşmalara dalmamak gerekir.
Peygamberimiz (asm) “İnsan nasıl yaşıyorsa öyle ölür ve nasıl ölürse öyle dirilir” buyurmuşlardır. (Münavi, Feyzü’l-Kadir, 5: 663.) İbadet ve itaat üzere yaşayan ibadet ve itaat üzere ölür. 
Sahabeler peygamberimizin (asm) sohbetini pür dikkat “Sanki başlarında bir kuş var da kıpırdarsalar onu kaçıracaklarmış gibi sükûnetle” dinlerlerdi. (Ebu Davud, Sünnet, 23-24; İbn-i Mâce, Cenâiz, 37.) Kendilerini tarifi imkansız bir sekinet ve huzur kuşatırdı. Peygamberimizin (asm) sözlerini ezberlemek ve başkalarına anlatma heyecanı içinde olurlardı.
İslam nezafet ve nezaket dinidir. Bu sebeple müslümanın beden, elbise ve çevre tamizliğine dikkat etmesi, kalbini her nevi günahtan temizlemesi ve insanlara davranışllarında nezaket kurallarına uyması edebdendir.
Bediüzzaman “Edepsiz Allah’ın rahmetinden mahrum kalır.” (Lem’alar, 181.) buyurmaktadır. Bu sebeple Allah’ın rahmetinden istifa etmenin yolu edebe riayet etmektir.
Bir manevi meclisten istifade etmenin ön şartı tevazu ve mahviyet sahibi olmaktır. Zira Allah’ın rahmeti daima muhtaçlara, onlar içinde tevazu sahibi olanlara ve ilme saygı gösterenleredir. Nasıl yağmur suları alçak vadilerde ve derelerde toplanırsa ilim ve hikmet de alçakgönüllerde toplanır. Kibirli ve gururlu olan, her şeyi bildiğini ifade eden ve ihtiyacı olmayanların kalbine yerleşmez.  Zira onlar tenkit niyeti ile sohbeti dinlerler. Tenkit için okuyan ve dinleyen ise istifade edemez”


Sohbette Uyulması Gereken Kurallar                                                                                                                                                                        

Fuzulî ve gereksiz sözlerden ve konuşmalardan sakınmak, can kulağı ile dinlemek.Sohbet başlamış ve insanlar dinliyorlarsa sonradan gelen selam vermez, kimseyi rahatsız etmeden boş bulduğu yere oturur ve can kulağı ile dinler, sohbet tamamlanınca selam vererek musafaha yapar. Ayrılırken de yine “Esselamü Aleyküm” diye selam vererek ayrılır.

a. Kalbin Hazırlığı
Niyet: Kişi sohbet dinleme ile alakalı halis niyet sahibi olmalıdır. Zira ameli anlamlı kılan, yapılan niyettir. Bozuk niyet, kişiyi istifade etmekten alıkoyar. Kişinin niyetinde Allah’ın rızası mutlak olmakla beraber sadece ilim talebi, kardeşleriyle birliktelik ve bu birliktelikten meydana gelen bereketten istifade olmalıdır. Bilmeli ki, Allah sadıklarla beraber olmayı emreder.
Dua: Kişi iştirak edeceği sohbeti Allah’a yakınlaştırıcı bir vesile bilmeli ve bu vesileden hayır elde etmek için Allah’a dua etmelidir. Duasında hem kendisi için, hem sohbet arkadaşları için, hem de hocası için Allah’tan hayır talep etmeli ve: “Ya Rabbi! Benim, kardeşlerimin ve hocamın ilmini, anlayışını, kavrayışını arttır. Bizi salihlerin arasına ilhak et” diye dua etmelidir.

HÜR AVAZ
 

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER