1. İKTİSAT VE KANAAT ZENGİNLİKTİR; Mal istersen kanaat yeter. Evet kanaat eden, iktisat eder; iktisat
eden, bereket bulur.

2. İKTİSAT VE KANAAT TİCARETTİR; Katiyen bil ki kanaat, ticaretli bir şükrandır; hırs, hasaretli bir
küfrandır. Ve iktisat, nimete güzel ve menfaatli bir ihtiramdır.

3. İKTİSAT VE KANAAT ŞÜKÜRDÜR; Hâlık-ı Rahîm, nev-i beşere verdiği nimetlerin mukabilinde şükür
istiyor. İsraf ise şükre zıttır, nimete karşı hasaretli bir istihfaftır. İktisat ise nimete karşı ticaretli bir
ihtiramdır.

4. İKTİSAT VE KANAAT KUR’AN AHLAKIDIR; Kuran, insanı iktisat ve itidale sevk eder, dalaletten korur,
ahlâkî zaafların karanlığından çıkarır, teali-i ahlâk nuruna ulaştırır; insanın kusurlarını, hatalarını i'tilâ ve
kemale kalbeyler.
5. İKTİSAT VE KANAAT BEREKETTİR; Ezcümle, ben kendi şahsımda gördüğüm ve bana hizmet ve
arkadaşlık eden zatların şehadetleriyle diyorum ki: İktisat vasıtasıyla bazen bire on bereket gördüm ve
arkadaşlarım gördüler.

6. İKTİSAT VE KANAAT SEBEB-İ İZZETTİR; Evet iktisat etmeyen, zillete ve manen dilenciliğe ve sefalete
düşmeye namzettir. Bu zamanda israfata medar olacak para, çok pahalıdır. Mukabilinde bazen haysiyet,
namus rüşvet alınıyor. Bazen mukaddesat-ı diniye mukabil alınıyor, sonra menhus bir para veriliyor.
Demek, manevî yüz lira zarar ile maddî yüz paralık bir mal alınır.

7. İKTİSAT VE KANAAT YOKSA İSRAF VARDIR; İsraf, kanaatsizliği intac eder. Kanaatsizlik ise çalışmanın
şevkini kırar, tembelliğe atar; hayatından şekva kapısını açar, mütemadiyen şekva ettirir. (Hâşiye-3) Hem
ihlası kırar, riya kapısını açar. Hem izzetini kırar, dilencilik yolunu gösterir. İktisat ise kanaati intac eder.

8. İKTİSAT VE KANAAT CÖMERTLİKTİR; İktisat, izzet ve cömertliktir. Hısset ve zillet, ehl-i israf ve tebzirin
zâhirî merdane keyfiyetlerinin içyüzüdür. (İktisat ve hıssetin çok farkı var. Tevazu, nasıl ki ahlâk-ı
seyyieden olan tezellülden manen ayrı ve sureten benzer bir haslet-i memduhadır.)

9. İKTİSAT VE KANAAT YOKSA RIZIK ENDİŞESİ VARDIR; Rızk-ı helâl, acz ve iftikara göre gelir; iktidar ve
ihtiyar ile değil. Belki o rızk-ı helâl, iktidar ve ihtiyar ile makûsen mütenasiptir.

10. İKTİSAT VE KANAAT ÜSTADIN HAYATININ TEMELİNDE VARDIR;
Beni merak etmeyiniz. İktisat ve kanaat, bana iki hazinedir; tükenmez bitmez.Aziz kardeşim!
Beni merak etmeyiniz, inayet-i Rabbaniye devam ediyor. Maişet cihetinde kanaat ve iktisat beni
ihtiyaçtan kurtarıyor.

 Ey iktisatsız israflı insan! Bütün kâinatın en esaslı düsturu olan iktisadı yapmadığından, ne kadar
hilaf-ı hakikat hareket ettiğini bil!

Kaynakça
Lemalar                                                                                                                                                                                                                                                                                                Mektubat
İşarat-ül icaz
Emirdağ Lahikası
Barla Lahikası
Fazlası için bknz.