Romen Diyojen kimdir?

Romen Diyojen, Malazgirt Savaşı sırasında büyük bir yenilgiye uğramıştır.

Romen Diyojen, 1068 ile 1071 arasında hüküm sürmüş bir Bizans imparatorudur.

Tahta çıkışı

Kapadokya'lı bir aileye mesup olan Romen Diyojen, 1 Ocak 1068 tarihinde tahta çıkmıştır.

Türkler üzerine seferleri

Romen Diyojen, tahta çıktığında ülkesinin doğusunda ortaya çıkan sorunlarla ilgilenmiştir. Bu dönemde Doğu Anadolu'ya giren Selçuklu ordularına karşı başarılı üç askeri zafer kazanmıştır. 1071 yılında da Sultan Alp Arslan'ın Mısır'a sefere çıkışını fırsat bilerek yeni bir savaş hazırlığı yapmıştır. Daha sonra harekete geçen Bizans ordusu, Anadolu'da yakın savaşa girmeyen Selçuklu öncü birlikleri tarafından meşgul edilmiştir. Bunun üzerine durumu haber alan Alp Arslan ordusuyla birlikte Malazgirt kalesi yakınlara gelmiştir. 26 Ağustos 1071 tarihinde meydana gelen muharebede Türkler büyük bir zafer elde etmiştir. Bizans yazarlarının yazdıklarına göre Oğuz, Peçenek ve diğer Türk asıllı paralı askerlerin karşılarında Selçuklular'ı görünce Bizans ordusunu terk etmeleri savaşın gidişatını belirlemiştir. Bu durum zaten eksik ve aksak eğitimli olan düşman ordusunu büyük bir yenilgiye götürmüştür. Savaşın ardından Romen Diyojen, esir alınarak Alp Arslan'ın önüne getirilmiştir. Daha sonra yapılan anlaşmada Bizans'tan 1.500.000 altın savaş tazminatı alınmıştır. Bunun yanında yıllık 360.000 altının Türk tarafına ödenmesi sağlanmıştır.

Ölümü

Malazgirt Savaşı'nın ardından tahttan indirilen Romen Diyojen, Anadolu'ya dağılmış olan ordusunun geri kalanlarını toplayarak iktidarına son verenlere karşı iki savaş yapmıştır. Birinci muharebe Konstantin Dukas idaresindeki ordulara karşı Dokeia'ta gerçekleşmiştir. Bu savaşta yenilen Diyojen kaçarak Adana yakınlarında bir ufak kaleye sığınmıştır. Daha sonra Andronikos Doukas tarafından takip edilerek kalede kuşatılmıştır. Bunun üzerine teslim olarak esaret şartlarının ağır olmayacağı hakkında bir anlaşma imzalamıştır. Fakat anlaşmaya rağmen 600 kilometre boyunca katır sırtında Konstantinopolis'e kadar götürülmüştür. 29 Haziran 1072 tarihinde de gözlerine mil çekilerek Kınalıada'ya gönderilmiştir. Öte yandan kör edilme işlemi o kadar acımasız ve acemice yapılmıştır ki Romen Diyojen, adada birkaç gün kaldıktan sonra yaraları enfeksiyon kaparak hayatını kaybetmiştir.

Sultan Alparslan ile Diyojen arasında geçen diyalog :

Sultan Alparslan’ın, 1071 yılında Malazgirt Zaferi'nin ardından esir düşen Bizans İmparatoru Romen Diyojen'le arasında geçen konuşma adeta bir ders niteliği taşıyor. .

Bizans İmparatoru Romen Diyojen, Türkleri Anadolu’dan atmak için parayla topladığı askerlerle birlikte Malazgirt Ovasına doğru yürüyordu. Papa’dan gördüğü yardımla kibiri daha da artan Diyojen etrafındakilere, ‘Dünyada benim ordum kadar kuvvetli bir ordu var mı?’ diye soruyor, ‘Alparslan’ı atımın kuyruğuna bağlayıp sürükleyeceğim veya bir kafesin içinde ülke ülke gezdireceğim’ diyordu.

25 Ağustos 1071 Cuma günü iki ordu Malazgirt Ovası’nda karşılaştı. Alparslan’ın ordusu, Diyojen’in ordusunun dörtte biri kadardı. Kıran kırana geçen mücadelenin sonunda zafer Türklerindi.

Tekbir sesleri Malazgirt Ovası’nın üzerinde uzun süre çınladı. Sonunda zafer Türklerindi ve Romen Diyojen, Alparslan’a esir düştü.

Alparslan, çadırına aldırdığı esir imparatora sordu: ‘Beni yakalasaydınız ne yapardınız?’ Romen Diyojen, utana sıkıla cevap verdi: ‘Atımın kuyruğuna bağlayıp sürüklerdim ya da bir demir kafese koyup ülke ülke gezdirirdim.’ Alparslan, peki benim size ne yapacağımı düşünüyorsunuz? diye sordu: ‘Ya beni hemen idam edeceksiniz ya da zaferinizi kutlamak için benim yapmayı düşündüğüm gibi demir kafese koyup ülke ülke gezdireceksiniz.’ dedi.

Sultan Alparslan, yanındakilere Romen Diyojen’i işaret ederek, ‘İşte aramızdaki fark!’ dedi.

Sonra tekrar imparatora döndü ve ‘sizi serbest bırakacağım.’ dedi.

Romen Diyojen aldığı cevap karşısında dondu kaldı. Söyleyecek hiçbir cevap bulamadı. Olduğu yere çökerek, ‘Ne kadar büyük olduğunuzu şimdi anlıyorum.’ diyebildi.